|
SADIK KARAMUSTAFA VE HIZLI KOLAJLAR 
Grafik tasarımın pek çok alanında ürün veren, akademik etkinlikleriyle de
grafik tasarım eğitiminin içinde yer alan Sadık Karamustafa 1946 yılında Fatsa,
Yalıköy’de dünyaya geldi. Kolej eğitimini Ankara’da yapan tasarımcı, 1976
yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisini bitirdi. Sadık Karamustafa
öğrencilik yıllarından bu yana profesyonel yaşamın içinde yer almaktadır. Yüksek
lisans eğitimini de aynı kurumda tamamlayan tasarımcı aynı zamanda kültür ve
sanatla uğraşan sivil toplum örgütlerinde de yer aldı. Başta İstanbul Belediyesi
Şehir Tiyatroları olmak üzere çeşitli tiyatrolar, reklam ajansları,
yayınevleriyle başlayan çalışmaları Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar
Fakültesinde sürmektedir. 1970-71 yılları arasında Londra’da kalan tasarımcı bu
deneyimini uluslar arası etkinliklere aktarmıştır. İlk afiş ödülünü Alman Kültür
Enstitüsünün düzenlediği afiş sergisinden kazandı. Çeşitli kurumlarda tasarım
danışmanlığı yapan Karamustafa 1975-76 yıllarında Ada Ajans’ta art direktör
olarak çalıştı. İlk kişisel sergisini İzmir’de açtı. 1988’de Facade Imaginaire’e
katılarak Fransa Grenoble’da kişisel bir sergi gerçekleştirdi. 1991’de
Montreal’de, 1993 de Glasgow’da ICOGRADA kongrelerine katıldı. Toronto ve
Newyork’ta konferanslar verdi. Brno, Varşova, Lahti, Chanmont, Raleigh, Toronto,
Duisburg, Paris vb. merkezlerde düzenlenen sergi ve bienallerde çalışmalarını
sergiledi. Print, Desing, Journal, Azure dergilerinde ve Graphis Poster 94
yıllığında yapıtlarına yer verildi. Who is Who in Graphic Design 94 kitabına
seçildi.
 1995-97 ve 1997-99 yılları arasında, Grafik Tasarım Dernekleri Uluslar
Arası Konseyi başkan yardımcılığını yürüttü. 1983-95 yılları arasında
Grafikerler Meslek Kuruluşunda yönetim kurulu üyesi, genel sekreter ve başkan
olarak çalıştı. Sadece bir grafik sanatçısı olarak değil, aynı zamanda, eser
ürettiği alanı tanımlayan ve kayıt altına alan pek çok yazı ve makale yayınladı.
Sadık Karamustafa’nın 80’li yıllardaki çalışmalarında desen ve illüstrasyonları
yer aldı. Doğal Hayatı Koruma Derneği afişleri (Caretta Caretta), GMK İhap
Hulusi Afiş ödülünü alan politik afişi de bu özelliktedir. 90’lı yıllarda ise
üslubunda gözle görülür bir değişme olmuştur. Fotoğraf ve kolaj teknikleriyle
çalışmıştır. Son yıllardaki çalışmalarında tipografiye ciddi bir şekilde
eğilmekte, mesajı iletmeyi hedefleyen güçlü deneysel tasarımlar yapmaktadır. Alanın kuramsal sorunları
üzerinde de durmakta ve grafik sanatçısı yerine, işlev ve estetik bütünlükle
mesaj oluşturma amacını dikkate alarak “grafik tasarımcısı” kavramının daha
doğru olduğunu düşünmektedir.
1992 yılında “Mimarlık Günleri” için tasarladığı
afişte, yüzeyde açık koyu sarı renk dalgalanmaları, diyagonal hareketlilik
sağlayarak mimarî siluetleri oluşturmuştur. Diyagonal hareketlilik etkisine
tipografik düzenleme de uymaktadır. “Mimarlıkta Çokseslilik ve Ötesi” sloganı
siyah renkte, yüzeyde yer alan diğer yazılara göre daha küçük puntoda yine
diyagonal kompozisyona uygun dizilmiştir. Yüzeyde yer alan diğer yazılar da
diyagonal kurguya uymakta ve parçalı bir uyumla bütünlük etkisi yaratmaktadır.
Düzenlemenin ortasına rastlayan yerde kolaj etkisi bırakan kırmızı “Çokseslilik”
yazısı yüzeye gömülürken aynı zamanda kendisini okutmakta ve sloganı da
desteklemektedir.
Tasarımcının 1989’da GMK Grafik Ürünleri Sergisi’nde başarı
ödülü aldığı afişlerinden birisi de T. Merchant Bank için yaptığı Miles Davis
konser afişidir. Fonda yıldızlı gece görüntüsü yer almıştır. Jazz’ın devi Miles
Davis adı yıldızlı gece atmosferinden oluşan fonun önünde, siluetin çevresinde
ışıklı geceden daha ışıklı ve renkli, farklı form, karakter, yön ve büyüklükte
ve diyagonal bir hareketlilikte istif edilerek düzenlenmiştir. Görsel öğe olarak
ele alınan Miles Davis adı okunurluğu hedeflemediği için siluet öne çıkmaktadır.
Afişin kavramsal bütünlüğü önem kazanmaktadır. Tipografi ve siluetin hareketiyle
uyumlu bir şekilde bütünleşen enstrüman, siluetin öne çıkmasını
desteklemektedir. Tipografik parçalanma ile yazı ve enstrümanın renkleri,
hareketi, jazz’ın içeriğini, duygusallığını, nostaljisini ve kültür sentezini
karşılamaktadır. Tüm bunlar ustaca bir bütünlük oluşturmaktadır. Bu afişin bir
jazz konseri olduğunu okutacak büyüklükte ve kaygıyla yazmaya gerek kalmamıştır.
Çünkü tasarım, mesajı yeterince iletmektedir. Ayrıntılı bilgilere ulaşmak afişi
yakından incelemekle gerçekleşecektir. Kavram Yayınları için hazırlanan kitap
kapakları kolajlardan ve tipografi düzenlemelerinden oluşmaktadır. Ayrıntı
Yayınları için 100. kitap yayınının duyurusu nedeniyle yapılan afişte de benzer
yaklaşım söz konusudur. Kolajla hazırlanan afişlerden bu fotoğrafik düzenleme
tamamen farklıdır. Artık basılmış, hazır dijital görüntülü kolajlarla afişlerini
oluşturmaktadır. Hem tipografi kullanımı hem de görsel öğelerin efektlerle
birlikte ele alınışı hazır dijital görüntü ve kolajlarla gerçekleşmektedir.
|