Karşılama

TÜRK HALK OYUNLARI KATALOĞU

KARŞILAMA:

Doğu Anadolu oymaklarında kadın ve erkeklerin karşılıklı yürüttükleri oyunlara karşılama denilegelmiştir. Türlü ezgilerin türküler hâlinde terennümüyle yürütülürler. Ek figürler irticalî (doğaçlama) olur. Her iki oyuncu hassasiyet dairesinde uzlaşmaya dikkat ederler. Hareketlerin sözlerin mânasıyla kaynaşmasına da önem verirler.

Meselâ "Yoncalar" oyun havası Van yöresinde gün gören karşılama türkülerindendir. Sözlerinin ilk kıtasıyla nakarat şöyledir:

Gidersen uğun olsun
Gök çemen yolun olsun
Eğer benden dönersen
Ezrail boynun vursun
Yoncalar, yoncalar, yoncalar
Sallansın beli inceler
Koynumdaki gül goncalar


10 / 8 tartımındaki iki ölçülük bir ezginin türlü çeşitlemecikler göstererek tekrarlanmasından ibaret bir havadır.

Muş'un merkez ilçesinde tef ile iki kişi tarafından yürütülen karşılama, kadınlarca kendi aralarında ve erkeklerce meydanlıkta yer bulur.

Erzincan'ın merkez ilçesinin oturak toplantılarında bir kadın - bir erkek, yahut iki kadın tarafından karşılama oynanır. Düğünlerde iki veya iki bulunmazsa hatt' bir erkek tarafından yine aynı isimle saz ve türkü refak'tinde oynanır.

Elazığ'da da karşılama vardır.

Konya'nın Seydişehir ilçesinde karşılama, kadın oyunudur. Erkekler (nâdir dost toplantıları dışında) hemen hiç oynamazlar.

Karadeniz yalılarına (kıyılarına) gelince; Giresun'un Bulancak ilçesinin Şehrasa, Gökçeali, Pir Aziz Eren, Eynece köylerinde ve kaza merkez ilzesinde, Şebinkarahisar köylerinde hep karşılama vardır. Görek ilçesinde bunun adı karşılatmadır. Giresun'da kadın ve erkekler umumiyetle (genellikle) ayrı ayrı ve pek nâdir hususiyetlerde karışık oyuna kalktıklarından karşılama da bu görenek dairesinde olur. Oyunu ikişer ikişer üç beş çift karşılıklı yürütürler. Kemençe, yahut davul - zurna (zurna yerine bazen klarnet) düğün, dernek, imece ve bayramların diğer oyunları arasındaki eşliklerinde, oynanılır. Kadınlı - erkekli yürütüldüğü pek enderdir.

Karşılama oyunu, Ordu ilinin merkezinde ve Ulubey ilçesinin Şuayip köyünde ve yakın yörelerinde de gün görüyor. Merkezde tef ve kemençeyle iki kişi tarafından (kadınlar hariç) oynanır. Köyde de karşılıklı iki kişiyle, kemençe veya davul - zurnayla oynanır.

Batı Anadolu'dan meselâ İzmir'in Foça ilçesinde dümbelek eşliğiyle karşılama yürütülür. Erkek veya kadınlar kendi meclislerinde çift çift oyuna girdikleri gibi, samimî aile toplantılarında bir erkekle bir kadın karşılıklı oynadıkları da olur.

Trakya tarafından Tekirdağ'ın Şarköy ilçesine bağlı Mürefte köyünde iki erkekçe karşılıklı oynanır. Kadınlar kendi aralarında yürütürler. Aynı vilayet merkez ilçesinin İncir köyünde "karşılama" oyunu erkeklerce ayrı ve kadınlarca ayrı meclislerinde ikişer kişi tarafından oynanılır.






 
Bu site Kültür ve Turizm Bakanlığı Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanmıştır.
Bu sayfa 6834 kez gösterilmiştir.