TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU HAMSİ VE
HORONLAR Evliya Çelebi,
hamsiden "hapsi balığı" diye söz açar. Etki düşüncesini
ispata götüren yabancı ems'lin (örneklerin) çokluğundan başka, şu gibi ted'î
(çağrışım) kamçıları da vardır. Sen ne zannettin a
zurnam hamsi - i canperveri Borularla mukaddem teşrifinin il'nı var
Hamsi kuşunu
yiyenler çıldırır oynar uçar Gökteki kuşlarda da var 'şinası hamsinin
Bu da bir
başkasından: Oynar uçar olsa
'şık - a z'r Bir hamsi kuşiyle pay - ı hamsi Hamsinin bir kuşa
benzetilmesi bir teşbihtir. Şu Trabzon
dörtlüğünde de davul anılıyor: Gelini bindirdiler
Güveyin kır atına Çıksın davulun sesi Göğün yedi katına Hamsi ölülerinin
horan'ına gelince; onun türküsünü elli yıl önce İstanbul'da bile çığırırdık:
Hamsi'yi koydum
tavaya Başladı oynamaya Kalktım, baktım hamsi yok Başladım ağlamaya
Yani, hamsi uçmuş
oluyor. Oyuncularda onun gibi titreşerek uçarılaşıyorlar. Horon figürlerinin
başlıcalarından biri kolların kanatlar veya yelkenler gibi dik, yukarı
tutulmasıdır.
|